(1911-####)
Şairin şiirlerini
okumak için
Diğer şairlerin
biyografilerini
okumak için
Bu şair
hakkında bilgi
eklemek için
| | Rıfat ILGAZ 1940'ların toplumcu-gerçekçi şairlerinin başta gelenlerindendir.
1911 yılında Cide'de doğdu. Şiir yazmaya ortaokul öğrencilik yıllarında
başladı. İlk şiiri 27. 07. 1927'de, günlük Nazikter gazetesinde yayınlandı.
Ayrıca; Açıkgöz(Kastamonu), Güzel İnebolu ve Güzel Tosya gazetelerinde
şiirleri ve yazıları yayınlanmaya başladı. Lise yıllarında babasının ölümü
nedeniyle buradan ayrıldı. Yatılı olarak Kastamonu Muallim Mektebi'nde
öğrenim gördü. 1930 yılında mezun oldu. Altı yıl süreyle Gerede, Akçakoca,
Hendek ile Düzce arasında Gümüşova'da ilkokul öğretmenliği yaptı. Ankara
Gazi Eğitim Enstitüsünü 1938 'de bitirdi ve Adapazarı Ortaokulu Türkçe
Öğretmenliğine atandı. 1939'da İstanbul Karagümrük Ortaokulu'nda Türkçe
Öğretmenliğine başlayan Ilgaz'ın, yazı ve şiirleri büyük dergilerde yayınlanmaya
başladı. 1940 'da Çığır, Oluş, Ulus, Güneş, Yücel, Varlık, Hamle ve Yeni
İnsanlık dergilerinde şiirleri çıktı ve aynı yıl Edebiyat Fakültesi Felsefe
Bölümü'ne girdi. Hasan TANRIKUT, Sabahattin KUDRET AKSAL, Salah BİRSEL'le
tanıştı. Ömer FARUK TOPRAK ile 9 Eylül 1042'de Yürüyüş Dergisi'ni çıkardılar.
Bu dergide Orhan KEMAL, Sait FAİK, Cahit IRGAT, A. Kadir, Nazım HİKMET(İbrahim
SABRİ) ile birlikte çalıştılar. 1943'te ilk kitabı "Yarenlik"i
yayınladı. Şiirleri olağanüstü bir ilgi gördü. Ocak 1944'de "Sınıf"adlı
şiir kitabı çıktı. Sıkı yönetim kararı ile toplatıldı. Pertev Naili Boratav
"Sınıf" için:"Yeni Türk şiirine inanmayanlara, Rıfat ILGAZ'ın
kitabını okuyup anlamalarını dilemekten başka yapılacak birşey yoktur"
diye yazdı. 1945'te Gün Dergisi çıktı. Ilgaz bu dergide sekreterdi. Bu
dergide yazıları yayınlandı. Aziz NESİN'in Cumartesi Dergisine ortak oldu.
Seçici kurulda çalıştı. 1946'da Esat ADİL, Sabahattin ALİ ve Aziz NESİN
ile birlikte Gerçek Gazetesini çıkardılar. 1946 Ekim ayında Yığın Dergisini'ni
Esat ADİL ve Adil YAĞCI ile birlikte çıkardılar. Öğretmenliğe yeniden
döndükten sonra Boğazlayan-Yozgat'a tayini çıktı. Hastalığı nedeniyle
Validebağ Sanatoryumunda yattı. Şubat 1947'de Sebahattin ALİ, Aziz NESİN
ve Mim UYKUSUZ'un çıkardığı Marko Paşa kadrosuna girdi. Sık sık kapatılan
bu derginin daha sonraları sorumlu müdürlüğünü üstlendi. Malum Paşa, Merhum
Paşa, Hür Marko Paşa gibi dergilerin adı sık sık değişiyordu. 1950'li
yıllarda Ilgaz, gazetecilik yapmaya başladı. Sakıncalı olduğundan gazeteler
ve dergiler imzalarına pek yer vermediler. 1952-1960'da Tan Gazetesi'nde
dizgici-düzeltmen ve röportaj yazarı olarak çalıştı. Turhan SELÇUK ve
İlhan SELÇUK'un çıkardığı Dolmuş Dergisi'ne "Stepne" takma adıyla
yazılar yazdı. Hababam Sınıfı, Pijamalar(Bizim Koğuş), Don Kişot İstanbulda
bu dergide dizi olarak yayınlandı. Hababam Sınıfı'nı da isminin sakıncalı
olması nedeniyle "Stepne"(Yedek Lastik) takma adıyla yazdı.
Ocak 1953'te Devam adlı şiir kitabını çıkardı ve bu kitap da toplatıldı.
1961 Anayasası yürürlüğe girdikten sonra kendi adıyla yazı ve şiir yayınlama
özgürlüğüne kavuşan Rıfat Ilgaz Demokrat İzmir, Akbaba, Vatan, Yeni Gün,
Yeni Ulus gibi yayın organlarında ve kimi edebiyat dergilerinde yazı yazabildi.
Sınıf Yayınları'nı kurdu ve kendi kitaplarını yayınlayabildi. 1970'te
Basın Şeref Kartı'nı aldı. 1974'te emekli oldu. Doğum yeri olan Cideye
yerleşti. 12 Eylül 1980 döneminde göz altına alındı. 70 yaşında gerekçesiz
sorguya çekildi ve gözaltında kaldı. Tutukluluğu sona erince İstanbulda
oğlu Aydın ILGAZ ile birlikte ölümüne kadar yaşamaya başladı. Bu olaylar
"Kırk Yıl Önce Kırk Yıl Sonra" adlı kitabında anlatılır. Onu
hepimiz Hababam Sınıfı'nın yazarı olarak bildik. Altmış kitabı olmasına
karşın onun şairliğini, romancılığını ve öykü yazarlığını unutmamamız
gerekir. Kitaplarında;çağdaş, ileri görüşlü, ulusumuzdan yana birlikteliği
önerir. Yıllarca bizden kendisini uzaklaştırmaya çalışan yönetimlerden
sonra, demokrasi yolunda ülkemizdeki gelişmeler Rıfat ILGAZ adını yeniden
yücelttiyse de, Sivas Olaylarının acısına dayanamayan duyarlılığı 7 Temmuz
1993 günü aramızdan ayrılmasına neden oldu. |